Cyfryzacja edukacji. Scenariusz, który nie zadziałał.

So far, we have not developed a scenario for the future and were able to check how it works in practice right after that. It is understandable, because we are forecasting the future, something that is yet to come, and not what will happen today. But in the case of the report „The Future of Education. Scenarios 2046” it was different. The scenarios that we developed in the long research process assumed, inter alia, advanced technology of teaching and learning. They assumed a complete transition to distance learning, with no direct, physical contact with the lecturer / teacher. It was one of the visions of the future, but the lockdown of the coronavirus pandemic came and this vision has become a reality for teachers and students .

At the end of the school year, when it seemed that everyone involved in the learning and teaching process had settled down a bit in this situation, we decided to check how well they feel in it and how they assess it. First of all, I wanted us to examine the students, because the scenarios concerned the year 2046 – a reality that will be the reality of our children, and not ours.

ABSOLUTE EVALUATION OF REMOTE LEARNING

In April 2021, after almost the entire school year, during which lessons were conducted mostly remotely, we carried out a quantitative study on a group of nearly 700 pupils and students aged 10-21. Among other things, we asked respondents whether they like the vision of the future where students „learn only online; there are no schools, they have been replaced by online platforms and websites and intelligent applications.” We also asked how they assess the current distance learning in various dimensions – whether they remember more or less thanks to it, whether they feel more or less lonely, whether this form of teaching builds or destroys relationships according to them.

I read the test results with increasing depression. More than 50% of the respondents said that they do not like the vision of completely remote education. When asked what they lack the most in distance learning, they indicated the first places of meeting friends, a sense of belonging to a group, shared jokes and the general atmosphere of physical meetings (see the chart below).

Source: infuture institute, schoolchildren and students aged 10-21, N = 689, survey conducted April 2021

LONGING FOR DIRECT CONTACT

W wypowiedziach spontanicznych ten brak kontaktu z drugim człowiekiem był jeszcze bardziej widoczny. Pojawiały się bowiem wypowiedzi takie, jak: „brakuje mi normalności”, „drugiego żywego człowieka i prawdziwej rozmowy”, „tylko zwykłej atmosfery – siedzenia w klasie”, „motywacji, by wstać z łóżka”, „tego, że nie mam bliskiej osoby koło mnie”, „kontaktu wzrokowego”, „bycia między ludźmi” – i wreszcie coś, co mnie uderzyło najbardziej: „żeby każdy miał włączoną kamerkę”, co sugerować może, że tęsknota za drugim człowiekiem, za tym, by go chociaż widzieć, jest ogromna.

Oprócz tego respondenci ocenili negatywnie naukę zdalną na wszystkich innych badanych wymiarach. Stwierdzili, że taki sposób uczenia się niszczy relacje oraz ma więcej minusów niż plusów. Wreszcie – że w trakcie nauki zdalnej skupiają się mniej, zapamiętują mniej i czują się bardziej samotni. W wypowiedziach podkreślali także brak indywidualnego podejścia do uczniów i – szerzej – poczucia sensu „czuję, że ledwo uczymy sie czegokolwiek, może poza trzema przedmiotami”.

PYTANIA, KTÓRE POWINNIŚMY ZADAĆ

Wyniki są jednoznaczne i bezwzględne – obecny sposób cyfrowego nauczania się nie sprawdza (inna sprawa, że nie sprawdza się generalnie współczesny model edukacji, bo dostosowany jest do realiów XIX, a nie XXI wieku). A jednocześnie wiemy doskonale, że od cyfryzacji edukacji już nie uciekniemy. Pytania, które dziś powinniśmy postawić, to zatem pytania o to, jak naprawdę umiejętnie wykorzystywać nowe technologie w edukacji? Na które z nich stawiać, z których zrezygnować? Jak wzbudzić zainteresowanie przedmiotem i motywację do nauki – zwłaszcza, gdy wszystko odbywa się online? Jak w cyfrowym świecie budować prawdziwe relacje, jak przezwyciężać samotność – i czy to w ogóle możliwe? Jak wypracować zindywidualizowane podejście do ucznia? Wreszcie – jak mieć pewność, że informacje, które uczniowie zdobywają, są istotne, prawdziwe, aktualne?

Wbrew pozorom to pytania skierowane nie tylko do bezpośrednich uczestników rynku edukacyjnego, tj. nauczycieli i uczniów. To także pytania do rodziców, biznesu, do wszystkich członków społeczeństwa. Edukacja dziś to bowiem nie tylko czas „szkolny”. Współczesny świat zmusza nas do edukacji przez całe życie. Edukacja to również nie tylko zdobywanie wiedzy; wiedza dostępna jest na wyciągnięcie ręki, w internecie. Edukacja to dziś umiejętność odnalezienia się w świecie fake newsów i informacji ultra szybko dezaktualizujących się; to umiejętność krytycznego myślenia i innowacyjności; to nauka tego, jak adaptować się do zmian, jak funkcjonować w świecie, który stale przyspiesza; to wreszcie umiejętność zadbania o siebie  – na poziomie fizycznym i emocjonalnym.

RAPORT PRZYSZŁOŚĆ EDUKACJI. SCENARIUSZE 2046

Na część tych pytań próbujemy odpowiedzieć w raporcie „Przyszłość edukacji. Scenariusze 2046” Polecam bardzo ten obszerny materiał, który przygotowaliśmy wspólnie z Collegium Da Vinci. Znajdziecie w nim nie tylko wyzwania stojące obecnie przed współczesną edukacją, zdiagnozowane w badaniach ilościowych i jakościowych. W raporcie znalazły się także tzw. luki kompetencyjne uczniów, nauczycieli, menedżerów i wykładowców. Co ciekawe, uczniowie uważają, że nie mają żadnych luk kompetencyjnych na przyszłość; najsłabiej oceniają siebie natomiast nauczyciele i menedżerowie – myślę jednak, że nie dlatego, że faktycznie mają niższe kompetencje, ale raczej wyższą świadomość zachodzących zmian i swoich możliwości. W raporcie znalazły się także cztery scenariusze przyszłości – bardzo praktyczne, narzędziowe wręcz, każdy z nich zawiera bowiem tzw. macierz reakcji, szanse i zagrożenia oraz ważne pytania, które należy sobie zadać.

The full report can be downloaded from the link: „The future of education. Scenarios 2046” . I hope it will contribute to a broad discussion on the future of education.

Photo on the main page: by me, taken in Gdańsk in June 2021.