Nowa kampania Reserved i kryzys zaufania

Od paru dni „cała Polska szuka Wojtka z Warszawy” dla dziewczyny, która zamieściła apel na YouTube. W ciągu zaledwie pięciu dni film został wyświetlony ponad 1,7mln razy, zgarnął blisko 40 tysięcy łapek w górę (i niewiele ponad 2000 w dół) oraz zamieszczono pod nim prawie 5000 komentarzy. Od wczoraj wieczorem wiadomo, że cała akcja to fake i jednocześnie początek kampanii reklamowej marki Reserved (polecam wywiad Maćka Budzicha ze współtwórcami kampanii).

Nie podoba mi się ta akcja, choć statystyki z pewnością są imponujące, a sama kampania wpisuje się w trend określany jako postprawda (pisałam o nim w tegorocznym TrendBooku). Problem jednak polega na tym, że wpisuje się zupełnie nie tak jak trzeba (przynajmniej z mojej perspektywy).

To, że mamy do czynienia z fake newsami etc., jest powszechnie wiadome. Z badań, które realizowaliśmy na potrzeby tegorocznego TrendBooka (badanie reprezentatywne dla polskich internautów) wynika, że ponad 1/3 respondentów trafiła w sieci na wiadomości, co do których wiedziała, że są nieprawdziwe (por. wykres poniżej).

Źródło: TrendBook 2017, badanie reprezentatywne dla polskich internautów, zrealizowane przez Mobile Institute na zlecenie https://hatalska.com w marcu 2017.

Trzy czwarte osób (74%), które zetknęły się z fake newsami, zadeklarowało, że uważniej sprawdza wiadomości i doniesienia w mediach (zsumowane odpowiedzi zdecydowanie tak i raczej tak). Mówiąc inaczej – staliśmy się po prostu bardziej podejrzliwi.

W efekcie mamy dziś do czynienia z globalnym kryzysem zaufania. Co istotne, kryzys ten dotyczy nie tylko rządów i mediów, ale także organizacji społecznych i przedsiębiorstw – na co wskazuje chociażby raport Edelmana (Edelman Trust Barometer 2017) realizowany co roku od 17 lat na podstawie badań w 28 krajach (por. wykres poniżej).

Źródło: Edelman Trust Barometer 2017 (dane globalne, dot. 28 analizowanych krajów).

W 13 na 28 analizowanych krajów, w tym w Polsce, społeczeństwo nie ma zaufania (wskaźnik między 1-49) do biznesu (vide poniżej).

I właśnie z tego powodu kampania Reserved wypada słabo. Jeszcze mocniej bowiem podważa zaufanie, które i tak jest na rekordowo niskim poziomie. Firmy, które chcą „przetrwać” w świecie postprawdy, nie mogą tej prawdy jeszcze bardziej naginać. I choć strategii działań i zasad postępowania jest wiele, to jednak nadrzędną zasadą jest dziś transparentność, uczciwość i rzetelność. Nie bez kozery mówi się zresztą o tym, że firmy, które będą w przyszłości osiągać sukces, to firmy „błękitne” – czyli te, które poza stawianiem na technologie, zrównoważony rozwój, proekologiczne podejście, będą po prostu – uczciwe.