Znów w trendzie "dumb as a Pole"? Kampania "Poland: Come and Complain".

Dawno temu, jeszcze na studiach w UK, czytałam książkę o narodowych stereotypach. Dziś nie pamiętam tytułu i nie mogę jej odnaleźć, ale wtedy kupiłam ją, bo na tylnej okładce wypisane były stereotypowe hasła dotyczące różnych narodowości, w tym jedno, które uderzyło mnie najbardziej – „dumb as a Pole”. Dziś przypomniała mi się ta książka w kontekście trwającej obecnie kampanii „Poland: Come and complain.” Być może to kampania bardzo śmieszna, a ja sama nie znam się na żartach i nie rozumiem jej przesłania, ale nie podoba mi się ona zupełnie. Zresztą nie chodzi tu o mnie, ale o obcokrajowców, do których ta kampania ma dotrzeć.

Operowanie stereotypami to wzmacnianie stereotypów, niezależnie od tego, czy to operowanie przewrotne czy nie. Zamieszczenie na FB petycji do Marka Zuckerberga, że jako Polacy prosimy o przyznanie „complain button” może śmieszyć samych Polaków, ale obcokrajowców – już nie do końca. Dla porównania przejrzałam dziś rano w swojej bazie nagrodzone kampanie reklamowe różnych krajów z ostatnich dwóch lat i nie zauważyłam, żeby w choć jednej z nich dany kraj nawiązywał do negatywnych stereotypów o sobie. Zresztą – czy naprawdę zachęciłaby Was do odwiedzenia Niemiec kampania oparta na przekazie, że Niemcy są brzydcy albo Rumunii – oparta na tym, że Rumuni są brudni?

Tu zresztą pojawia się inna kwestia – tego, co jest śmieszne dla kogo. Polskie kampanie nie wygrywają w Cannes z kilku powodów. Jednym z nich jest to, że bardzo mocno opierają się na tekście. Tekście, który jest niezrozumiały dla innych krajów, bo trudny do przetłumaczenia i oddania wszystkich niuansów. Jeśli weźmiemy jeszcze pod uwagę kulturowe różnice i silnie zakorzenione stereotypy, kampania ta może przez obcokrajówców zostać odebrana zupełnie opacznie.

I na koniec jeszcze jedno. Tak naprawdę nie wiem, czy to faktycznie kampania promująca Polskę, czy akcja służąca czemuś zupełnie innemu. Kiedy zapytałam agencję, kto zlecił tę kampanię, dostałam odpowiedź, że „na tym etapie kampanii zleceniodawca nie chce się ujawniać”. Czekam więc na dalszy rozwój wypadków, a tymczasem chyba wpisuję się w stereotyp „typowego Polaka” i narzekam :).

Spoty z kampanii Poland. Come and complain.

Petycja do Marka Zuckerberga o przyznanie complain button.